مردی که ادبیات فارسی را به مدارس ایران آورد + عکس

در سال 1317 به استخدام وزارت معارف درآمد و در مدرسه علمیه که تنها آموزشگاه به شیوه جدید بود به تعلیم دانش آموزان مشغول گردید.

روز سوم فروردین 1344 عبدالعظیم قریب استاد برجسته فرهنگ و ادب ایران در سن 86 سالگی درگذشت.

عبدالعظیم قریب فرزند میرزاعلی در سال 1296ق در گرکان تفرش از توابع اراک دیده به جهان گشود. مقدمات زبان فارسی و عربی را در زادگاه خود و نزد برادر بزرگش، میرزاغلامرضا، فراگرفت.

عده‌ای از معلمین و فارغ‌التحصیلان مدرسه؛ محمدحسن ادیب‌الدوله، محمدحسین استرآبادی، 
عباس اقبال، علی امینی، محمد تنکابنی، غلامحسین رهنما، نصرالله فلسفی، عبدالعظیم قریب، حسن ‌مشرف نفیسی

در نوجوانی به تهران آمد و نزد اساتیدی چون شیخ باقر تهرانی، سیدمحمدجواد قاهانی، سیدمحمد جمارانی و میرزاطاهر تنکابنی به تحصیل و فراگیری زبان و ادبیات عرب، اصول و منطق و حکمت پرداخت. زبان فرانسه را در دارالفنون آموخت. 

در سال 1317 به استخدام وزارت معارف درآمد و در مدرسه علمیه که تنها آموزشگاه به شیوه جدید بود به تعلیم دانش آموزان مشغول گردید. در سال 1324 تدریس در مدرسه نظام را آغاز کرد. برخی از برجستگان علم و ادب و سیاست سالهای بعد ایران، همچون کلنل محمدتقی خان پسیان، سلطان غلامرضاخان و علیقلی خان از شاگردان او بودند. چندی نیز در مدرسه دارالفنون، دارالمعلمین، دانشسرای عالی، مدرسه سیاسی، مدرسه ایران و آلمان و بنگاه وعظ و خطابه به تدریس اشتغال داشت. پس از تأسیس دانشگاه تهران به استادی دانشکده ادبیات برگزیده شد و تا زمان مرگ به تدریس زبان و ادبیات فارسی اشتغال داشت. او در کنار تدریس از اعضای برجسته فرهنگستان زبان فارسی به شمار می رفت و نخستین کسی بود که دستور زبان فارسی را در قالبی ساده و روشن تدوین کرد و تدریس آن را به صورت درسی مستقل در مدارس رواج داد. 

معلمین و محصلین دارالفنون؛ محمد تنکابنی، عبدالعظیم قریب

 

هنگامی که قریب تدریس را آغاز کرد، در مدارس به زبان فارسی اهمیتی داده نمی شد و متون مناسب برای تدریس این زبان به دانش آموزان در دسترس نبود. وی به رفع این عیب همت گماشت و ابتدا قواعد زبان فارسی را به سبک دستورهای فارسی زبان اروپایی تدوین و پس از آن دستور زبان فارسی را در چهار جلد تألیف کرد. همچنین منتخباتی از نظم و نثر اساتید زبان فارسی را به نام فوائدالادب تهیه کرد که سالها در مدارس تدریس می شد.

استاد قریب فردی فروتن، وظیفه شناس و فرهیخته بود که 58 سال از عمر پربرکت خود را صرف تدریس، تألیف و خدمات فرهنگی کرد و سرانجام در 3 فروردین ماه 1344 دیده از جهان فروبست و در مقبره آیت الله کاشانی در آستانه مقدس حضرت عبدالعظیم(ع) به خاک سپرده شد.

محمدحسن ادیب‌الدوله، احمد اردشیر، غلامحسین رهنما، رضا مقیمی،
 عبدالعظیم قریب، مترجم‌السلطنه، محمدوحید تنکابنی

تعدادی از تألیفات دکتر قریب عبارتند از: تصحیح کلیله و دمنه، گلستان سعدی و تاریخ برامکه، بدایه الادب، بدیع، دستور زبان فارسی (4 دوره)، قواعد فارسی در صرف و نحو، فوائدالادب در نظم و نثر منتخب (6 جلد)، قرائت فارسی، کتاب املاء، سخنان شیوا، فن دبیری و دیوان شعر.

محصلین پایه چهارم دارالفنون (1304)

منبع: وب سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

برگرفته از: مشرق